Overige (cyrillische) talen
In de Sovjet-Unie werden naast de hierboven genoemde USSR- en/of GOS-talen meer dan 100 verschillende talen gesproken en geschreven. Het zou te ver gaan al deze talen hier uitvoerig te bespreken. Daarom is voor deze website een selectie gemaakt van de voornaamste talen die vandaag de dag in de voormalige Sovjetrepublieken worden gebruikt.
Maar ook binnen het huidige Rusland, de vroegere Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek, worden tientallen talen gebruikt die soms naast het Russisch de status van officiële taal hebben, zoals bijvoorbeeld het Tataars, Kalmuks, Tsjetsjeens, Ossetisch, Basjkiers, Mordwiens,etc.. In een deelrepubliek als Dagestan bijvoorbeeld bestaan naast het Russisch als officiële taal zelfs nog tal van andere talen van de verschillende volkeren van Dagestan die net zoals het Russisch dezelfde officiële status hebben.
Achter dit beleid ging een heel goed doordachte strategie schuil. Stalin bijvoorbeeld (zelf overigens half Georgiër, half Ossetiër) kende als geen ander het belang van een goede afloop van het nationaliteitenvraagstuk. Hij en velen met hem beseften maar al te goed dat als dit vraagstuk niet grondig werd aangepakt de Sovjet-Unie gedoemd was te mislukken. Instituties als de Communistische Partij, de Komsomol, het leger e.a. waren naast het Russisch een gemeenschappelijk bindmiddel om de boel bij elkaar te houden. Om de tientallen verschillende etniciteiten toch de indruk te geven dat ze hun eigen cultuur en identiteit mochten behouden, hadden de desbetreffende talen vaak de status van officiële taal naast het Russisch. Zo gebeurde het dat mensen thuis bijvoorbeeld Tsjetsjeens spraken, maar daarnaast goed tot zeer goed Russisch beheersten. Tweetaligheid en zelfs drietaligheid was geen vreemd verschijnsel. Zo spraken mensen uit Nagorno-Karabach vaak Armeens, Azeri en als klap op de vuurpijl ook nog Russisch (drie totaal verschillende talen!). Ook scholen leverden een belangrijke bijdrage aan deze meertaligheid. Zo was het zeer gebruikelijk als Let, Oezbeek of Kirgiziër een Russischtalige school te bezoeken waar naast lessen in de moedertaal (taal en literatuur) de overige vakken werden onderwezen in het Russisch. Zo vormden ook scholen als institutie een belangrijke schakel binnen het saamhorigheidsgevoel van dit ooit grootste land op aarde.
In de jaren tachtig van de vorige eeuw ontstaan geleidelijk aan steeds meer scheuren in dit stelsel. Net zoals zijn voorgangers zag Gorbatsjov het belang in van het nationaliteitenvraagstuk. Voor het behoud van het land probeerde hij de Sovjet-Unie economisch te hervormen en meer autonomie te geven aan de verschillende republieken. Maar het was te laat. Mede gevoed door de slechte economische situatie als gevolg van de astronomische uitgaven aan de wapenwedloop en het ruimtevaartprogramma en de zich steeds heftiger manifesterende nationalistische gevoelens werd de roep om onafhankelijkheid steeds luider. Uiteindelijk leidde dit tot de ineenstorting van de Sovjet-Unie in 1991.
Maar ook voor de handels- en politieke betrekkingen met deze landen heeft deze veranderde situatie grote consequenties. Dat dit ook zo z'n weerslag heeft op vertalen moge duidelijk zijn. Volstond vroeger één telefoontje in het Russisch naar Moskou, moet je tegenwoordig overleg voeren met Riga, Minsk, Jerevan, Almaty, Bakoe, Doesjanbe, of Asjchabad. Terwijl officiële stukken vóór 1991 tweetalig of uitsluitend in het Russisch waren, worden ze vandaag de dag vaak opgesteld in de officiële landstaal. Zo hebben wij de laatste jaren vaak mogen bemiddelen bij het (veelal beëdigd) vertalen van notariële en ministeriële stukken uit Kazakstan, Tadzjikistan, Oezbekistan, Azerbeidzjan, Turkmenistan, e.a..
Zoals uit alles op deze site blijkt of toch zou moeten blijken, is het binnen ons bureau hoofdzakelijk Russisch wat de klok slaat. Dat neemt niet weg dat wij er in voorkomende gevallen alles aan zullen doen u van dienst te zijn bij het vinden van een passende oplossing voor vertalingen van teksten anders dan in combinatie met het Russisch. Zo leveren wij al jaren vertalingen aan verschillende bedrijven voor de meer gangbare talen als het Engels, Frans, Duits, Spaans, e.a..